A Poster in Kalimpong seen in the morning of 31st October 2009

BMS Voice reaches again in all Camps
Bhutan Usa.com (Oct.31): Bhutan Media Society(BMS) has started relaying its radio broadcast ‘Saranarthi Sarokaar’ to the eastern parts of Nepal. According to a press release by the Society, this weekly program is now on air in 15.1 MHz of Ganatantra F.M. Dharan,beginning October 18.

A few dedicated, motivated and enthusiastic Bhutanese youths facilitated the beginning of the program for the first time from Nepal F.M. three years ago. Since then the radio transmission of this presentation was limited to the Kathmandu Valley and its adjacent districts. Now, viewing the need to directly benefit Bhutanese refugees living in seven different camps in eastern Nepal, BMS has started broadcasting the program in eastern Nepal.

Sarokar team in Nepal FM Studio(Photo/BNS)

It is mentioned in the release, ” With the help of satellite transmission, Saranarthi Sarokaar, which was only limited to the broadcasting frequency of Nepal F.M. (Ktm) before, is now made easier to be listened to from Ganatantra F.M., Dharan”. BMS mentions that one can now listen to Saaranarthi Sarokaar from all seven refugee camps, some Indian districts and from Indo-Bhutan boarder areas as well.

Beside focusing on the sufferings undergone by the Bhutanese as a result of their eviction from Bhutan, the program has been highlighting issues like recent updates on refugee activities, history (of Bhutan and Bhutanese), the role of press media and post- resettlement reports.

Ganga Neupaney, a resettled Bhutanese from Arizona, USA has assured that she will provide partial financial support required to run the program for six months. In order to make the program accessible to Bhutanese scattered around the globe, radiobhutanonline.com, an online radio has also been initiated.

Popular among refugees, ‘Saranarthi Sarokar’ was broadcasted from Pathivara F.M (Jhapa) for four months last year. ‘But due to the insufficient funds, the program had to be stopped’, said Vidya Pati Mishra, producer of the program.

“If we can mobilize US $ 100 every month, we can offer quality programs from both the radios’. Mishra said.

(Based on the press release sent to us by Mr. Vidhyapati Mishra)

DAKAMAN ARRESTED FOR ROBBERY

Bhutan Usa.com (Oct.30) Nepal Police has arrested a Bhutanese refugee in connection with the robbery at the Damak branch of Laxmi Bank Limited. The arrested has been identified as Dakaman Bhujel,22, a resident of Beldangi-1 refugee camp, sector G, who was nabbed from the Beldangi Bus park, Damak on Friday.

The bank was robbed last year on May 4 by an unidentified gang of armed/masked robbers in broad day light taking the security guards and bank’s employees under control. All the robbers had fled the scene with the cash of 1.7 million rupees.

Following this incident, police had accelerated the search operation and eventually arrested three refugee youths who were involved in the robbery, with the looted amount. Daka Man and a few others had/have been in the top wanted list of the Jhapa district Police.

Bhutanese Refugees shoked at UNFP Fod curtail

Source: (IRINNEWS.ORG) KATHMANDU, 29 October 2009- Bhutanese refugees in Nepal have expressed dismay at a recent decision by the World Food Programme (WFP) to cut food rations sharply. “We are worried about the children,” said Yam Gurung, a 33-year-old refugee at the Beldangi-2 camp in Jhapa District, nearly 500km southeast of Kathmandu. “They suffer from an insufficient diet already and this can only make things worse.”

Gurung, who has three children aged 5-14, said each person used to receive a monthly food ration of around 5.6kg of rice, whereas now they receive half that.

“We are still shocked over the news. We hope the cuts won’t last any longer,” 24-year-old refugee Prakash Dhamala said, citing health concerns for the elderly.

Owing to a funding shortfall, WFP on 15 October was forced to cut food rations to more than 88,000 Bhutanese refugees living in camps in Nepal.

WFP has been providing rice, lentils and other food to the refugees, who fled neighbouring Bhutan when ethnic tensions flared nearly two decades ago. They have lived ever since in seven camps in eastern Nepal, where they rely on WFP aid as they are not allowed to work.

he food ration cut effectively means the daily food intake of each individual is less by 700 kilocalories and 14 grams of protein, according to WFP.

WFP said this was the first time in 18 years such action had been taken, and it was working to resolve the problem by appealing to donors for US$4 million to allow continued feeding until January 2010.

Blocked

However, money is not the only problem: Rice, which is the main staple of the refugees’ diet, is generally transported via India’s Calcutta dry port, the main transportation hub for all imports and exports for landlocked Nepal, and large quantities of rice have been stuck there throughout much of Dasain (19-28 September), one of the biggest and longest Hindu festivals for both India and Nepal.

“By the first week of November, if everything goes well, we will deliver a full ration,” WFP country director Richard Ragan told to IRIN, expressing concern, however, over the upcoming strikes in the Terai region organized by ethnic-based political groups.

Ploy?

Some fear the WFP move is a ploy to force them to go to third countries. “Many refugees don’t want third country resettlement and worry the cuts are an attempt to pressure them into accepting it,” Jiten Subba, another refugee, said. WFP has flatly denied such a charge.

The refugees are divided over whether they should aim for resettlement in third countries or return to Bhutan. More than 80,000 refugees have expressed interest in resettlement, but a sizeable minority want to return to Bhutan.

“We try to tell the refugees that this has nothing to do with donor fatigue or third country resettlement. We are spending US$1 million every month for the refugees and it is often a challenge to do that,” Ragan explained, adding that WFP was also feeding nearly two million impoverished Nepalese.

Since March 2008, some 23,000 Bhutanese refugees have resettled in Europe and the USA, according to the UN Refugee Agency.

Meanwhile, many refugees hope this move by WFP will stimulate the debate over jobs: “We should be allowed to generate our own resources – especially those who do not wish to resettle in Western countries,” said refugee Jiten Thapa

बच्चालाई ठूलीआमाको दुध खुवाउने चेपाङहरु

चेपाङ जातिलाई प्रजा पनि भनिने गरिन्छ । चेपाङहरु को हुन्, यिनीहरु कहाँबाट आए, यिनीहरुको मूल थलो कहाँ हो ? भन्ने प्रश्नहरु अनुत्तरित हुने गर्दछ । विज्ञहरुको आ–आफ्नै परिभाषा छ । चेपाङहरुको मुख्य बसोबास भएको जिल्लाहरुमा मकवानपुर, धादिङ, गोरखा, लमजुङ, बारा, पर्सा र चितवन हुन् । यिनीहरु प्रायः पहाडका अत्यन्तै अप्ठ्यारा र भिराला पाखाहरुमा बसोबास गर्न रुचाउँछन् ।
चेपाङका किम्वदन्ती :

चेपाङहरुका विम्वदन्ती बढो रोचक रहेको छ । चेपाङहरु ‘चेवन’ ऋषिका ठिमाहा सन्तान हुन् रे । चेवनका सन्तान भएकोले चेवन–चोवन–चेवाङ हुँदै चेपाङ भएका हुन् रे । अर्को किम्वदन्ती अनुसार एउटी अविवाहित केटीले अपरिचित व्यक्तिबाट अनैतिक यौन सम्बन्ध स्थापित गरी एक सन्तान जन्माइन् र आफू त्यो दोषबाट बच्नका लागि उक्त बच्चालाई जंगलमा फाली ढुङ्गाले छोपी छोडेर गइछन् तर उक्त बच्चा संयोगवश बचेर ठूलो भयो र पछि त्यसको नाम च्यापिएको ठाउँबाट निकालेको भनि ‘चेपाङ’ राखियो ।

चेपाङहरु मंगोलियन आकृतिका हुन्छन् । चेपाङ र तामाङहरु छुट्याउनै गाह्रो हुन्छ । मझौला कद, नाक थेप्चो परेको र सानो ठूलो अनुहार गहुँगोरो वर्ण, फूर्तिलो शरीर यहि नै यिनीहरुको शारिरीक बनावट हो । चेपाङ जातिमा कछारे र पुकुन्थली गरी दुई थर छन् । कछारेहरुले आफूलाई सुन प्रजा भन्न मन पराउँछन् भने पुकुन्थलीहरुमा जारंगे, बरे, साउने, रुपाकोटे, भारा, प्रोसो, रुम वाङरागे, पोद, बांगे, नाइके, जुङरागे, ग्यामरांगे, रिवांगे आदि थरहरु छन् ।

वि.सं. २०५८ सालको जनगणनाअनुसार ५२ हजार २ सय ३७ सरकारी तथ्यांक रहेका यिनीहरु खेतिपातीको सहारामा भन्दा जंगलका तरुल, गिठा, भ्याकुर, सिस्नोको साग, टाँकीको साग, च्याउजस्ता कन्दमूल आदिको सहारामा बाँच्न विवश छन् । कन्दमूलका साथसाथै यिनीहरुले मृग, बँदेल, घोरलजस्ता जस्ता जनावरको शिकार गरेर पेट पाल्दछन् । यी पनि पाउन छाडियो भने यिनीहरु भोकमरीको चपेटामा पर्दछन् र स्कुल पढ्न जाने केटाकेटी पनि स्कुल छाडी जंगलतिर कन्दमूलको खोजी हिँड्दछन् ।

यस्ता समस्याले केटाकेटीलाई स्कुलै छुटाउनु पर्ने स्थिति पनि खडा हुन्छ । जंगली कन्दमूल बाहेक यिनीहरुको खानाको मूख्य परिकार कोदो, मकै, जौ, फापर आदिको ढिँडो हो । जाँड यिनीहरु अत्याधिक मात्रामा खान्छन् । यो बालबाललिका, वृद्धवृद्धा, युवायुवति सबैले एकनाससँग खान्छन् । जाँडबाहेक मासु पनि प्रशस्त खान्छन् । घरपालुवा जनावरमध्ये भैँसी, बाख्रा, सँुगुर, कुखुरा आदिल खान्छन् । खाना खाँदा साना–ठूला सबैको बराबर भाग लगाइन्छ ।

चेपाङहरुको पहिरनमा भोटो, कछाड, मजेत्रो, लङौटी, चाँदीका बाला, फुली, बुलाकी, चुरापोते पर्ने गर्दछ । यिनीहरु पहिरनका दृष्टिले एक किसिमले अर्धनग्न देखिन्छन् । चेपाङहरुका घरहरु प्रायःजसो ढुँगा, माटो, काठ, बाँसद्वारा निर्मित छाप्रा र कटेरा हुन्छन् । घरको छानो फुसले छाएको हुन्छ । कसैका घरमा झ्याल राखिएका हुँदैनन् त्यसैले यिनीहरुका घरहरु अँध्यारा र धुवाले गर्दा ध्वाँसे परेका हुन्छन् । हरेकका घरमा पिँढी हुन्छन् । पाहुनाहरुलाई गर्मीका दिनमा त्यहि सुताइन्छन् ।

चेपाङहरुले हिन्दूहरुले मान्ने केही चाडपर्वहरु मनाउने हुँदा यिनीहरु हिन्दू धर्मावलम्बीझैँ पनि लाग्दछन् तर यिनीहरु पूर्ण रुपमा हिन्दू नै हुन् भनी ठोकुवा गर्न सकिदैन । यिनीहरु अलौकिक शक्तिमा निकै विश्वास राख्छन् । चेपाङहरुले पाँडेलाई बोलाउँछन् र पांडेले ढ्याङ्ग्रो ठोकेर रातभरि देवीदेवताको नाम उच्चारण गर्दछ र उफ्रिन्छ । बोक्सी, पिचास वा देवीदेवता रिसाएमा मात्र विरामी परिन्छ, अनिष्ट हुन्छ, देवी शक्ति खुसी भएमा सबै ठिकठाक हुन्छ भन्ने अन्धविश्वास पालेर बसेका हुन्छन् । यिनीहरु देवीदेवतालाई बाख्रा, सुँगुर, कुखुराको बलि दिन्छन् । चेपाङहरुले पुज्ने देवीदेवतामा कुलपूजा, सिकारी, देवता, भूमिपूजा र पशुदेवताको पूजा हो । कूलपूजा हरेक पाँच वर्षमा गर्छन् । यो पूजामा बाख्रा, सुँगुर, कुखुराको बलि चढाउँछन् । कुलपूजा गरेमा पूर्खाको आत्माले शान्ति पाउँछ भन्ने विश्वास छ । त्यसैगरि सिकारी देवताको पूजा गरेमा ती देवता खुसी भई सिकारमा सफलता पाइने विश्वास गर्छन् । सिकार जाँदा कुखुराको बलि चढाउने र कुनै जनावर मार्न सके त्यसको रगत चढाउने गर्दछन् । त्यो पूजा गर्दा राँगाको बलि चढाउँछन् र जाँडरक्सी खान्छन् । चेपाङहरुले पशुरक्षाका लागि पशुदेवताको पूजा गर्दछन् । यसलाई ‘गैँडु पूजा’ भन्दछन्, कुखुराको बलि दिन्छन् र पशूहरुको सुख र समृद्धिको कामना गर्छन ।

चेपाङहरुमा गर्भधारण गरेकी महिला र उसको लोग्नेले मरेको मान्छेलाई छुन नहुने, कुनै पनि प्राणीलाई मार्न नहुने परम्परा बोकेका हुन्छन् । बच्चा जन्म्यो भने आमाको दुधभन्दा पहिले ठूलीआमा वा धाईआमाको दुध खुवाउँछन् । ७ दिन १० दिन या २० दिनसम्म सुत्केरी बार्छन् । बच्ची जन्मेकोमा ६ वा ७ दिनमा र बच्चा जन्मेमा ८ दिनमा न्वारन गर्छन् । नाम राख्दा जुन बारमा जन्मेको छ त्यसैका नामबाट राखिन्छ । चेपाङले बच्चा जन्मेको ५ महिनामा अन्नप्रासन गराउँछन् । अन्नप्रासनका दिनमा मामाले जाँड मासु लिएर जान्छन । छेवर भनेको केश मुण्डन हो । केटाको पहिलोपटक कपाल उसका मामाले काटन् चलन छ । यसका लागि खासै विधि भएको पाइँदैन ।

चेपाङ जातिमा मामाचेली फुपुचेलाका बिचमा बिवाह गर्ने चलन छ । यिनीहरुमा मागी बिवाहलाई मान्यता दिएको पाइन्छ । केटाका तर्फबाट केटीका तर्फ बिवाह प्रस्ताव लिएर जाँदा एक बोतल रक्सी लिएर जानुपर्दछ । त्यसलाई चेपाङहरु ‘सोधनी पुङ’ भन्दछन् र प्रस्तावमाथि केटापक्षबाट स्वीकृति दिइयो भने पुनः केटाका पक्षबाट एक बोतल रक्सी लिएर जानुपर्दछ । त्यसलाई ‘ठेगान पुङ’ भनिन्छ । चेपाङहरुमा बिवाह गर्दा शुक्रबार र मंगलबारलाई राम्रो बार ठान्दछन् । मागी बिवाहका अतिरिक्त यो समुदायमा भाउजु बिवाह, साली बिवाह, विधवा बिवाह पनि प्रचलनमा छन् । चेपाङहरुले मृतकलाई दाहसंस्कार नगरी गाड्ने गर्दछन् । किरिया सम्बन्धमा एउटै नियम छैन । कसैले ७ दिन त कसैले १३ दिनमा किरिया बस्छन् । किरिया अवधिभर भोजभतेर वर्जित हुन्छ । किरिया सकिदा दिनमा भने भोजभतेर गर्ने चलन छ । भोजमा जाँडरक्सी र मासु खान्छन् । पाँडेले ढ्याग्रो ठोक्दै मृतात्माको शान्तिको कामना गद शुद्ध गर्दछ ।

चेपाङलाई रकम बाँडफाँड :
आदिवासी जनजाति राष्ट्रिय प्रतिष्ठानबाट प्रजा विकास कार्यक्रमका लागि चालु आवमा प्राप्त रु. ४५ लाख रकम चेपाङ बसोबास क्षेत्रमा बाँडफाँड गरिएको छ । नेपाल चेपाङ सङ्घका महासचिव सन्तबहादुर चेपाङले सम्बन्धित जिल्ला विकास समितिले बनाएको बजेट योजनाअनुसार वितरण गरिएको सो रकम चेपाङ बसोबास क्षेत्र चितवनमा रु. दस लाख ५० हजार, मकवानपुरमा रु. १५ लाख ५० हजार, धादिङमा रु. आठ लाख, गोरखामा रु. सात लाख ५० हजार, तनहुँमा रु. दुईलाख २५ हजार र लमजुङमा रु. एकलाख २५ हजार रहेको बताउनुभयो ।

वनतरुल मासिदा चेपाङ चिन्तामा :
लोपोन्मुख चेपाङ जातिको जीवन निर्वाहका लागि आवश्यक कन्दमूलमध्ये एक वनतरुल मासिँदै गएकोमा चेपाङहरू चिन्तित हुन थालेका छन् । चेपाङहरू आफ्नो जीवन निर्वाहका लागि जङ्गली कन्दमूल गिठ्ठा, वनतरुल, भ्याकुर, सिस्नोलगायतका चीजहरू प्रयोग गर्ने गर्दछन् । ती कन्दमूलहरूमध्ये वनतरुल अहिले जङ्गलमा पाउन छाडिएको चितवन जिल्लाको उत्तरी भेग केराक तिङसराका केशव चेपाङले बताउनुभयो ।
जङ्गली परिकारमध्ये सबैभन्दा मीठो परिकारको रूपमा खानामा वनतरुललाई लिने गरिन्छ । त्यो नै मासिन लागेपछि चेपाङमा चिन्ता छाएको पनि उहाँले बताउनुभयो । वनतरुल मासिनुमा आफ्नै कमजोरी ठात्रुहुन्छ नेपाल चेपाङ सङ्का केन्द्रीय सदस्य जीतेन्द्र चेपाङ । उहाँका अनुसार खाद्यात्र अभावका कारण अधिकांँश चेपाङहरू जङ्गली कन्दमूलमध्ये तरुल नै बढी खनेर खानाले वनतरुल मासिन थालेकाले यो समस्या आएको हो । वनतरुल जगेर्ना गरेर पनि यसको उपयोग गर्न सकिने चेपाङ सहजकर्ता दिलबहादुर चेपाङ बताउनुहुन्छ । तरुल खत्रेक्रममा तरुलको बोटबाट तल खत्रे र तरुल मात्र निकाल्ने र बाँकीलाई पुरेर जस्ताको तस्तै राख्ने हो भने यो समस्याबाट उन्मुक्ति पाउन सकिने उहाँले बताउनुभयो ।

चेपाङ स्वायत्त प्रदेश :
चेपाङ राष्ट्रिय मुक्ती मोर्चा नेपाल गोरखा जिल्ला समितिले गोरखामा आज पत्रकार सम्मेलन गरी चेपाङहरुको बसोवास रहेको क्षेत्र गोरखा, चितवन, धादिङ, मकवानपुर जिल्लाका ४२ वटा गाविस समेटेर चेपाङ स्वायत्त प्रदेश बनाउनुपर्ने माग गरेका छन् । । चेपाङको घना बस्ती रहेको २९ गाविस समेटेर चेपाङ प्रदेश र प्रत्येक जिल्लामा चेपाङ आधारइलाका निर्माण गर्नुपर्ने उनीहरुको माग छ । चेपाङहरुको बाहुल्यता भएको क्षेत्रको जल, जमिन, जङ्‍गल, जडिबुटी र खानीमा पूर्ण स्वामित्व हुनुपर्ने, चेपाङहरु बसेको इलाकालाई चेपाङ आधार इलाका बनाउनुपर्ने, प्राथमिक तहको शिक्षा चेपाङ भाषामा हुनुपर्ने तर्क उनीहरुको छ ।
सन्दर्भ स्रोतहरु : नेपालका जनजातिहरु‘मधुसूदन पाण्डेय’, कान्तिपुर दैनिक, साप्ताहिक, राष्ट्रिय समाचार समिति कार्तिक १० गते, अनलाइन खबर, बिभिन्न स्थानिय पत्रपत्रिकाहरु । तस्बीर स्रोत : इन्टरनेट खोजी
The Heart Of India Is Under Attack

By Arundhati Roy, 31 October, 2009 Guardian.co.uk : The low, flat-topped hills of south Orissa have been home to the Dongria Kondh long before there was a country called India or a state called Orissa. The hills watched over the Kondh. The Kondh watched over the hills and worshipped them as living deities. Now these hills have been sold for the bauxite they contain. For the Kondh it's as though god had been sold. They ask how much god would go for if the god were Ram or Allah or Jesus Christ.

Perhaps the Kondh are supposed to be grateful that their Niyamgiri hill, home to their Niyam Raja, God of Universal Law, has been sold to a company with a name like Vedanta (the branch of Hindu philosophy that teaches the Ultimate Nature of Knowledge). It's one of the biggest mining corporations in the world and is owned by Anil Agarwal, the Indian billionaire who lives in London in a mansion that once belonged to the Shah of Iran. Vedanta is only one of the many multinational corporations closing in on Orissa.

If the flat-topped hills are destroyed, the forests that clothe them will be destroyed, too. So will the rivers and streams that flow out of them and irrigate the plains below. So will the Dongria Kondh. So will the hundreds of thousands of tribal people who live in the forested heart of India, and whose homeland is similarly under attack. For More CLICK HERE